میراث آریا: پل سفید اهواز یا پل معلق نماد شهر اهواز یکی از قدیمیترین پلهای مدرن ایران محسوب میشود که بر روی رود کارون ساخته شد تا عبور و مرور بین دو بخش شهر را آسان کند. این پل توسط یک شرکت سویسی در سال ۱۳۱۵ ساخته شد و هزینه احداث آن کمی بیش از ۵ میلیون تومان بوده است.
مشخصات پل سفید اهواز
طول این پل زیبا حدود ۵۰۱ متر، عرض آن ۹.۸ متر، سه دهانه میانی ۴۹ متر، دو دهانه ۱۳۰، ۱۳۶ متر، دو قوص بتنی ۱۲ و ۲۰ متر، ضخامت ۸ ستون ۵۶.۲ مترو ارتفاع آن از سطح آب ۱۳ متر است.
ساختار پل سفید اهواز
مورخان می گویند: آنچه که در نگاه اول توجه هر کسی را به خود جلب میکند رنگ سفید پل است که آن را به عروس شهر شبیه میکند. این پل تماما فلزی است و ۵۰۱.۲ متر طول و ۹.۸ متر عرض دارد. دو پیاده رو در این پل تعبیه شده و در وسط آن نیز مسیر اتومبیلها قرار گرفته است.
دو دهانه (قوس) بزرگ پل ۱۳۶ و ۱۳۰ متر طول دارند و سه دهانه میانی ۴۹ متری و دو دهانه کناری به طولهای ۱۲ و ۲۰ متر نیز در کنار آنها قرار گرفته اند. پل سفید را بر روی پایه بتنی ساخته اند و تمامی قطعات پل با استفاده از پیچ و مهره به هم وصل شدهاند.
تاریخچه پل سفید اهواز
پل سفید اهواز یا پل معلق یا " پل هلالی " نام یکی از پلهای شهر اهواز است که یکی از نمادهای این شهر نیز محسوب میشود. این پل در سال ۱۳۱۵ خورشیدی بر روی رودخانهٔ کارون ساخته شدهاست که دارای دو قوس فلزی ۱۲ و ۲۰ متری است.
یک مهندسی آلمانی به اتفاق همسر مهندسش شروع به ساختن ساختمان این پل کرد و کار را تا مرحله سوار کردن یکی از هلالیها با موفقیت پیش برد، ولی انگلیسیهای حاکم بر شرکت نفت در آن زمان لوازم و ادواتی که در اختیار سازنده پل گذارده بودند از جمله جرثقیلی که با آن هلالی اول را بالا کشیده و مهار کرده بود، پس گرفتند که این عمل انگلیسیها باعث مرگ مهندس آلمانی، سازنده پل شد؛ ولی بعد از چندی، سرانجام زن مهندس آلمانی با ابتداییترین وسایل ممکن آن زمان و بکار گرفتن چند دوبه بجای جرثقیل، هلالی دوم را بر اسکلت پل سوار کرد و ساختمان آن را به پایان رساند و پل را آماده تحویل و بهرهبرداری کرد.
آزمایش پل چهار ساعت و نیم به درازا کشید و سرانجام پس از گذشت ده روز در سی ام شهریور سال ۱۳۱۵ با بیش از هفت ماه تأخیر با ضمانت بیست و چهارماهه و عمر مفید پنجاه ساله به ناحیه راهآهن جنوب تحویل داده شد.
یک کارشناس تاریخ می گوید: این پل زیبا و تاریخی در تاریخ پانزده آبان ماه ۱۳۱۵ افتتاح و با رعایت اینکه:
۱-در موقع عبور، بیش از یک ماشین روی پل در حرکت نباشد.
۲-چند درشکه پشت سرهم روی پل در حرکت نباشد.
۳-سرعت حداکثر اتومبیل روی پل ۵ کیلومتر در ساعت باشد؛ و بنابراین ارتباط عبور و مرور اهالی از شهر قدیم اهواز به شهر جدید آغاز شد.
کاربرد پل سفید و اهمیت آن در اهواز
اهواز دو بخش شرقی و غربی دارد؛ مرکز شهر، بافت قدیمی و بیشتر کارخانهها و ادارههای وابسته به نفت و فولاد در بخش شرقی واقع شده اند و بخش غربی بیشتر شامل مناطق مسکونی میشود. پل معلق عامل اتصال این دو بخش به یکدیگر است و امتداد خیابان طالقانی و میدان شهدا در شرق شهر را به امانیه، فلکه فرمانداری و بیمارستان رازی در غرب رودخانه کارون متصل میکند.
در گذشته عبور و مرور درشکه و وسایل نقلیه سبک، انسان و احشام و … از طریق این پل انجام میشد و امروزه عبور عابران و وسایل نقلیه به صورت یک طرفه بر روی آن صورت میگیرد.
حقایق جالب در مورد پل سفید اهواز
پل سفید به دلیل رنگ سفیدش به این نام خوانده میشود؛ اما به واسطه وجود قوسها آن را با عنوان پل هلالی نیز میشناسند و به سبب معلق بودنش به آن پل معلق نیز میگویند.
در گذشته بالا رفتن از هلالهای پل یکی از تفریحات مردم به شمار میرفت.
این پل نیز در فهرست بزرگترین پلهای معلق خاورمیانه، در رده هشتم قرار دارد.
در میان شهرهای خاورمیانه، اهواز با ۱۰ پل بیشترین پلهای منطقه را دارد. در این فهرست اصفهان با هشت پل، قاهره با هفت پل، بغداد با پنج پل، استانبول با چهار پل، امان پایتخت اردن با دو پل، آنکارا با پنج پل، بیروت با دو پل و صنعا با چهار پل در ردههای بعدی قرار گرفته اند. اهواز به دلیل تعدد پلها به شهر پلها نیز معروف است.
ثبت پل سفید اهواز در آثار ملی ایران
این اثر در تاریخ ۱۳۷۸/۰۸/۲۶ با شمارهٔ ثبت ۲۴۹۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
انتهای پیام/
نظر شما